Waarom scholing en opleiding ?

Omdat onze maatschappij het moet hebben van kennis, is het voor werknemers van belang bij te blijven op ieders vakgebied. Wie lang bij één werkgever heeft gewerkt, loopt het risico steeds meer op routine te draaien. Als zo iemand wordt ontslagen, kan het zijn dat het kennisniveau is achtergebleven bij wat de markt vraagt. De overheid wilt dat de transitievergoeding bij ontslag wordt ingezet om scholing of opleiding in te kopen. Dit is geen verplichting (als de transitievergoeding niet wordt besteed aan scholing of outplacement, dan moet de werknemer belasting betalen). Scholing kan ook onderdeel zijn van een outplacementtraject. Pas bij ontslag of het niet verlengen van de arbeidsovereenkomst ontvangt de werknemer een transitievergoeding van de werkgever. Op dat moment kunnen de gelden worden ingezet voor de aankoop van een scholingstraject. Dit is ingegaan op 1 juli 2015. Doel van de overheid is dat middels scholing en opleiding ontslagen werknemers eerder een nieuwe baan vinden.  

 

Bij - en omscholing

Met bijscholing vult een werknemer bestaande kennis aan om zo beter toegerust de arbeidsmarkt op te gaan. Omscholing is het vergaren van kennis op een heel nieuw terrein.

 

Bijscholing

Bijscholing kan zowel in de diepte als in de breedte. Bijscholing in de diepte borduurt voort op bestaande inhoudelijke kennis. Een voorbeeld van verdieping is een marketeer die Nima-B haalt of een verpleegkundige die zich specialiseert als kinderverpleegkundige.

Bijscholing in de breedte vergroot kennis buiten het vakgebied. Bijvoorbeeld een cursus Duits voor een ingenieur, omdat de sector waarin hij werkt of wil werken veel zaken doet met Duitse bedrijven.

 

Omscholing

Omscholing is het leren van een nieuw vak. Een IT’er die zich laat omscholen tot boekhouder of een stafmedewerker van een gemeente die tekstschrijver wordt. Het zal duidelijk zijn dat het bij omscholing om een langer traject gaat. Doorgaans zijn minimaal enkele maanden studie nodig, maar een journalist die leraar wil worden is afhankelijk van zijn achtergrond 1 tot 2 jaar bezig. Omscholing kan een optie zijn als in een vakgebied geen banen voorhanden zijn, terwijl in een ander vakgebied tekorten zijn. Dit is een belangrijk motief van de Regering om de verplichte transitievergoeding bij ontslag in te voeren vanaf 2015. Men wilt een goede match tussen vraag en aanbod van personeel, zodat werknemers niet (lang) thuis hoeven te zitten na einde dienstverband. De vraag die opkomt is of werkgevers inderdaad omgeschoolde, oudere werknemers in dienst zullen nemen.   

 

Verbeteren sociale vaardigheden middels training

Naast scholing die leidt tot 'harde' kennis, zoals een vreemde taal, zijn er ook opleidingen en trainingen die gericht zijn op het verbeteren van sociale vaardigheden en het bijschaven van 'zachte' vaardigheden. Bijvoorbeeld het volgen van een training leidinggeven aan professionals, een cursus spreken in het openbaar of een cursus persoonlijke effectiviteit door iemand die vaak drie dingen tegelijk doet. Ook een sollicitatietraining of een cursus LinkedIn en social media verbeteren de positie van de werkzoekende op de arbeidsmarkt.

 

Tijdens dienstverband opleiding volgen

Als u uw huidige werk niet meer zo leuk vindt en toe bent aan iets anders, kunt u overwegen een opleiding te gaan volgen. Dat kan in het verlengde liggen van uw huidige werk, maar u kunt ook iets volledig nieuws willen. Als u nog niet zo goed weet wat u eigenlijk wilt, kan het geen kwaad een beroepskeuzetest in te vullen.

Let wel: de werkgever is niet verplicht om tijdens uw dienstverband een opleiding te betalen. Vanaf 2015 ontvangt u een transitievergoeding bij ontslag. Dezet transitievergoeding moet u verplicht gebruiken voor scholing of outplacement.  

 

Kiezen van een geschikte opleiding

Op sommige gebieden is het cursusaanbod overweldigend. Hoe onderscheidt u het kaf van het koren? Welke opleiding biedt de grootste kans op het vinden van een nieuwe baan?

Er worden duizenden cursussen, opleidingen en trainingen aangeboden. Bekende aanbieders zijn NCOI, LOI, NTI, Elsevier, Schouten & Nelissen, De Baak, Kluwer, ISBW, Nijenrode, NHA en de Open Universiteit. Daarnaast zijn er tal van brancheorganisaties en beroepsorganisaties die vakopleidingen verzorgen. De grote, bekende namen hebben veel te verliezen; u kunt er redelijk van op aan dat de kwaliteit van opleidingen van deze aanbieders voldoet aan de verwachtingen. Een outplacement coach kan u adviseren bij de keuze van opleiding.

 

Online of klassikaal

Veel opleidingen en cursussen zijn met zelfstudie te volgen, al dan niet online, klassikaal of een combinatie van beide. Elke keuze heeft voor- en nadelen.

 

Zelfstudie (online)

Voordelen:

• U kunt zelf bepalen wanneer u studeert
• U kunt vaak uw eigen tempo bepalen
• Bespaart reistijd
• Is vaak goedkoper, omdat er geen zaal en docent nodig is

Nadelen:

• U moet alles uit een boek halen. Dat kan ten koste gaan van het begrip; bovendien kan een goede docent enthousiasmeren
• Er is geen ruimte voor aanvullende vragen (hoewel die mogelijkheid soms wel online wordt geboden)
• U leert niemand kennen en kunt dus niet netwerken
• Vraagt de nodige zelfdiscipline

 

Klassikaal opleiding volgen

Voordelen:

• Vergroot het begrip van en enthousiasme voor de materie
• U kunt aanvullende vragen stellen en zo uw kennis vergroten
• U leert mensen kennen en kunt netwerken
• U wordt gedwongen in een bepaald tempo te leren

Nadelen:

• Niet u maar de aanbieder bepaalt waar en wanneer u tijd besteedt aan de leerstof
• U bent gedwongen een bepaald tempo aan te houden, ook als u zelf graag sneller of langzamer door de leerstof heen gaat
• Kost reistijd
• Is vaak duurder dan (online) zelfstudie

 

Valkuilen

Bij de -fiscaal gunstige- mogelijkheid om de transitievergoeding in te zetten voor een opleiding dreigt het gevaar dat mensen uit het oog verliezen waarom zij hun kennis willen vergroten. Een cursus die geen enkel raakvlak heeft met toekomstig werk is overbodig. Soms is het onnodig  (cursus)tijd te besteden aan verdere verdieping, omdat bepaalde zaken toch “uitbesteed” worden. Voor een afdelingschef kan het nuttig zijn om een basiscursus boekhouden te volgen. Dan begrijpt hij hoe de resultaten van zijn afdeling tot stand komen. Dit kan zijn kansen op een baan vergroten. Maar het heeft meestal weinig zin als hij een cursus hr-management volgt. Daarvoor heeft de toekomstige werkgever meestal specialisten in huis. En wie zich wil laten omscholen tot coach hoeft daar geen studie psychologie voor te gaan volgen. Het is zeer belangrijk bij elke cursus of opleiding van tevoren af te wegen wat de opgedane kennis toevoegt aan de zoektocht naar een nieuwe baan.